آشنایی با استاد ادیب خوانساری

پدرش وی را به مکتب فرستاد و تا سن ۱۴ سالگی به یادگیری دروس زبان فارسی و عربی و مبانی دینی پرداخت و چون صدای خوشی داشت، موذنی مسجد پدر را بر عهده گرفت.

ابتدا نزد عندلیب گلپایگانی که خطیب، واعظ، اهل منبر و در موسیقی و ادب و حکمت صاحبنظر بود،مقدمات آواز را فراگرفت.

ادیب در ۱۸ سالگی بر خلاف میل پدر به اصفهان مرکز هنر و موسیقی و آواز عزیمت کرد و مدت دو سال هر روز به مکتب سید عبدالرحیم ، نامدارترین استاد آواز در مکتب اصفهان رفت و گوشه ها و دستگاههای مکتب آوازی اصفهان را از وی فرا گرفت.

سپس به شیراز نزد حبیب شاطرحاجی و میرزا حسین ساعت ساز رفت.

مدتی از جلسات درس نایب اسدالله، استاد نی بهره برد و مدتی هم به جنوب ایران و میان ایل بختیاری سفر کرده و با موسیقی لری آشنا شد.

ادیب بیشتر در دستگاه شور میخواند و با نواختن تار نیز آشنا بود.

در سال ۱۳۰۹ وارد خدمات دولتی شد .

و کار اداری خود را در بلدیه(شهرداری تهران) آغاز کرد.

به همکاری با جامعه باربد به سرپرستی اسماعیل مهرتاش ونیز مدتی در مدرسه عالی موسیقی روح‌الله خالقی به تدریس آواز مشغول شد که از جمله احمد ابراهیمی از شاگردان ایشان بود.

آثار او در صفحات گرامافون ۷۸ دور (صفحات سنگی)، آثار رادیویی، آوازها و تصانیف همراه با ساز و ارکستر و تعداد بیشماری ضبط‌های خصوصی و خانگی به‌جا مانده‌است.

در سال ۱۳۱۹ پس از تأسیس رادیو ، در ۳۹ سالگی به عنوان نخستین خواننده مرد رادیوی ملی ایران ، به رادیو دعوت شد.

او در آن دوران با نوازندگانی چون ابوالحسن صبا، علی اکبر شهنازی، حسین یاحقی، حبیب سماعی، عبدالحسین شهنازی، مهدی خالدی و مرتضی محجوبی همکاری می‌کرد.

ادیب خوانساری از خوانندگان قدیمی موسیقی سنتی می باشد که شاید صدای آواز و آهنگ های این هنرمند قدیمی را نشنیدید و یا از او چیزی نمی دانید.

ادیب در سن ۷۰ سالگی به دعوت رادیو به ویژه هوشنگ ابتهاج چهار سال در یک کلاس ویژه ردیف موسیقی ایرانی درس می‌داد.

از کسانی که مستقیماً از تعلیمات ادیب بهره گرفته‌اند می‌توان به حسن کسایی، هنگامه اخوان و فخری ملک‌پور اشاره کرد، اکبر گلپایگانی نیز از آموزش‌های ادیب بهره بسیار برده است .

محمدعلی گلپایگانی (محمد گلریز) برادر کوچکتر اکبر گلپایگانی نیز از آموزش‌های ادیب استفاده بسیار برده‌است.

او برای هنرش قدر و منزلت زیادی قائل بود. خودش در این باره می‌گوید:

«هیچگاه از کسی در ازای خواندن نوا پول نگرفته‌ام.

زیرا این کار را دون شخصیت یک هنرمند می‌دانم.»

ادیب خوانساری در سن ۸۱ سالگی پس از این‌که مدت‌ها دچار ضعف جسمانی و بیمار و بستری بود، در تهران درگذشت.

در تاریخ ۱۹ فروردین ۱۳۸۶ کتاب ادیب خوانساری، آوای جاویدان در موسیقی ایران، منتشر شد. که در ۵ فصل شامل زندگی نامه، فعالیت‌های هنری، گفته‌ها، نوشته‌ها و خاطرات ادیب ارائه شده است.

نویسنده، خانم شیرین ادیب (دختر استاد) و ناشر آن مؤسسه فرهنگی و هنری آوا میباشد.